Verder groeien dan een ‘net-genoeg’ Scrum Master

Beginnen zonder ervaring

Ik werd Scrum Master simpelweg omdat mijn voorganger ermee stopte en het team iemand nodig had om de boel draaiende te houden. Ik bood mezelf aan – deels uit nieuwsgierigheid, deels omdat ik dacht Scrum al goed genoeg te kennen. Misschien hoefde ik alleen maar het wiel draaiende te houden zoals het was.

In het begin voerde ik alles precies zo uit als het altijd gegaan was: daily meetings stipt op tijd, planningsessies in het juiste format, retros met nette agenda’s, taken keurig op het bord uitgewerkt. Ik las de Scrum Guide, leerde de termen uit mijn hoofd, hield de timings bij en volgde elke stap zoals het beschreven stond. Alles liep als een machine – foutloos, maar zonder ziel.

Ik dacht dat ik het goed deed. Maar hoe langer ik ermee bezig was, hoe meer ik voelde dat er iets miste. Ik wist eigenlijk niet waarom ik die dingen deed, en ik zag niet hoe ze werkelijk waarde brachten voor het team. In theorie begreep ik de rol van een Scrum Master, maar ik voelde de essentie ervan niet. Ik deed alles “volgens de regels”, maar toch voelde het leeg.

De sprints volgden elkaar op, het werk werd gedaan en de meetings gingen door. We konden het “stabiel” noemen. Maar onder die stabiliteit begon ik barstjes te zien – kleine conflicten die niemand aankaartte, dezelfde onderwerpen die steeds terugkwamen in retros maar nooit opgelost werden, Sprint Goals die steeds verder afdreven van wat klanten werkelijk nodig hadden. Het voelde alsof we vastzaten in een lus – altijd in beweging, maar niet vooruit.

Inzien dat er iets ontbrak

In die tijd stelde ik mijn rol als Developer nog steeds voorop. Scrum Master zijn was maar een bijbaan, zo dacht ik. Zolang er niets misging en het proces bleef draaien, vond ik het genoeg. Tot er op een dag een sprint misliep. Ik zat stil en dacht terug aan een uitspraak die ik ooit gehoord had – eenvoudig, niet nieuw, maar dit keer raakte het me anders:

“Als je snel wilt gaan, ga je alleen. Als je ver wilt komen, ga je samen.”

Ik zat lang in stilte. En toen vroeg ik mezelf af: gaat mijn team eigenlijk wel samen? Of bewegen we alleen maar parallel, ieder in onze eigen richting, terwijl we een sprint backlog delen maar niet echt dezelfde reis maken? Vanaf dat moment begon ik te veranderen – niet het team, maar eerst mezelf.

Leren echt te luisteren

Ik stopte met het afwerken van meetings als een checklist en begon echt te luisteren – niet alleen naar wat gezegd werd, maar ook naar wat onuitgesproken bleef. Ik pakte de Scrum Guide er opnieuw bij, dit keer niet om uit mijn hoofd te leren, maar om te begrijpen waarom elk principe bestaat. Ik begon Scrum niet langer te zien als een framework om te volgen, maar als een manier van denken – een manier om het potentieel van mensen te ontsluiten in een complex systeem.

Ik leerde meer open vragen te stellen. Ik gaf niet langer snelle antwoorden, maar liet ruimte voor het team om onzekerheid te omarmen – en soms verrasten ze zelfs zichzelf met wat ze ontdekten. Elke keer dat het team een lastig probleem onder ogen zag, het eerlijk analyseerde en een nieuwe weg probeerde, zag ik niet alleen verandering in hoe we werkten, maar zag ik ook een leercultuur tot leven komen.

Sommige sprints mislukten. Sommige retros vielen tegen. Sommige experimenten liepen dood. Maar er waren ook prachtige momenten – wanneer mensen zich begonnen te openen, elkaar meer gingen vertrouwen en echte waarde vonden in continu verbeteren.

Stap voor stap bouwden we een omgeving waarin iedereen zich veilig voelde – om te spreken, te proberen, te falen en te leren. Sommige ideeën werkten, andere niet. Maar wat telde was dat we bleven proberen, en dat we leerden dat het er niet altijd om gaat gelijk te hebben, maar bereid te zijn te veranderen wanneer dat nodig is.

Aanwezig zijn als Scrum Master

Voor mij is Scrum Master zijn nu niet langer zomaar een rol die me is toegewezen. Het is een manier van aanwezig zijn – stil observeren, luisteren, uitnodigen en de condities creëren waardoor het team beter kan verbinden, elkaar meer kan begrijpen en effectiever kan samenwerken. Ik doe het niet altijd goed, en het team haalt ook niet altijd de doelen. Maar in al dat proberen, falen en samen groeien, heb ik ingezien: zelfs de kleine dingen die ik doe, kunnen betekenis hebben.

Ik begon deze reis niet met diepe kennis of grote ambities. Ik dacht ooit dat “genoeg doen” genoeg was. Maar hoe meer ik samen met mijn team liep – door misstappen, meningsverschillen en gedeelde inzichten – hoe meer ik ben gaan beseffen: een Scrum Master creëert geen resultaten. Een Scrum Master creëert de ruimte waarin goede dingen kunnen gebeuren – natuurlijk, duurzaam en vol leven.