Waarom lege schermen belangrijk zijn
Een empty state is meestal het eerste wat een gebruiker ziet van een feature. En dat eerste moment bepaalt vaak of iemand enthousiast verdergaat of meteen afhaakt. Laat je het leeg, dan voelt het als een doodlopend pad. Gebruik je het slim, dan wordt het een startpunt vol mogelijkheden.
“Een leeg scherm is nooit écht leeg. Het is een kans om te inspireren en te activeren.”
Van leeg naar waardevol
Ik zie een goede empty state als een mix van drie dingen:
- Informeren: vertel kort wat dit scherm doet.
- Inspireren: laat een voorbeeld of illustratie zien die uitnodigt.
- Activeren: geef een duidelijke knop, zoals “Maak je eerste project.”
Van struikelblok naar kans
Door de jaren heen merk ik dat empty states nog steeds worden gezien als een bijzaak. Ik kom regelmatig dashboards tegen die simpelweg de melding tonen “geen data beschikbaar”. Voor een gebruiker voelt dat al snel als een foutmelding, alsof er iets misgaat in plaats van dat dit een logisch startpunt is. Dat soort lege schermen geven geen context, geen richting en vooral: geen vertrouwen.
Als Designer weet ik dat juist dit moment vaak bepalend is voor de gebruikerservaring. Onderzoek laat zien dat gebruikers in de eerste paar minuten van hun interactie met een product beslissen of ze ermee doorgaan of afhaken. Een empty state kan dus letterlijk het verschil maken tussen adoptie en uitstroom. Vaak ligt de nadruk in digitale producten vooral op functionaliteit, terwijl belangrijke details zoals empty states pas later aandacht krijgen. Het gevolg is dat gebruikers sneller in de war raken, vaker hulp nodig hebben en minder vlot hun weg vinden wat weer onnodige supportvragen zal opleveren.
Wanneer men in plaats daarvan een empty state zou ontwerpen die uitlegt waarom het scherm leeg is, inspireert met voorbeelden en direct een actie aanbiedt, zie je meteen resultaat. Gebruikers begrijpen sneller wat de bedoeling is en voelen zich minder verloren. Het is alsof je iemand een duidelijke routekaart geeft in plaats van hem in een onbekende stad zonder aanwijzingen neer te zetten. Zo bereiken ze sneller dat cruciale moment waarop de waarde van het product zichtbaar en voelbaar wordt. En dat moment is cruciaal, want onderzoek van o.a. Mixpanel en Intercom toont aan dat gebruikers die dit binnen de eerste sessies bereiken, veel vaker terugkeren en loyale klanten worden.
Daarom pleit ik er altijd voor om empty states al vroeg in het designproces mee te nemen. Het kost relatief weinig om dit goed te doen, maar de impact op gebruiksgemak, adoptie en klanttevredenheid is enorm.
Moraal van het verhaal
Empty states zijn geen loze ruimte, maar momenten om contact te maken met je gebruiker. Met de juiste tekst, visuals en een duidelijke actie maak je van leegte een kans.
Hoe ga jij om met lege schermen in je design?
